სტუმრად ქემერტელებთან

ქემერტელებთან

ჩვენი გუნდის წევრები: შოთა ფიფია, ნიკა მოსიაშვილი, ლუკა ძველაია, გიორგი შარტავა, ვაჟა კოკაია, კონსტანტინე გაფრინდაშვილი და ნანუკა კასრაძე(ნანუკა 8 აგვისტომდე ცხოვრობდა სოფელ ქემერტში).
ნანუკასთან ერთად წავედით ნანუკას ოჯახში, რომელიც მარჯანიშვილზე, უზნაძის ქუჩაზე ცხოვრობს. წავედით, რომ დევნილებს გავსაუბრებოდით. ამათგან ყველაზე დიდი ინფორმაცია მოგვაწოდა ელგუჯა კასრაძემ (ნანუკას ბაბუამ).
აი რა გვიამბო მან:
-გამარჯობა, ბატონო ელგუჯა, ჩვენ ვართ ნანუკას კლასელები და, თუ არ შეწუხდებით, რამდენიმე კითხვა გვინდა, დაგისვათ.
-კი, ბატონო!
-იყავით თუ არა ქემერტში ომიანობის დროს?
-დიახ, ექვს აგვისტოს ჩვენს სოფელს დიდი უბედურება დაატყდა თავს. ჩვენ 8 აგვისტოს გამოვედით სიფლიდან საღამოს, 4 საათისთვის. სამწუხაროდ, ცხინვალში გზა გადაკეტილი იყო და ჩვენ მთების გზით წამოვედით. 2 საათში
გორის გზას მივადექით, მაგრამ, როდესაც გვეგონა, რომ ცხელ წერტილს მოვშორდით, გორში დაგვხვდა უარესი ამბავი.
-ვინ შეგატყობინათ სოფლის დაბომბვის ამბავი?
ჩვენს სოფელში ოთხი ბიჭი ჩამოვიდა და გვითხრა, რომ ამ ადგილს მოვცილებოდით, იმიტომ, რომ, სადღაც, ერთ საათში ქემერტი იბომბემოდა. ეს რომ გავიგეთ, დაუყონებლივ დავტოვეთ სოფელი, ორი სატვირთო მანქანით ძლივს ძლივობით მთიდან გავედით სოფლიდან.
-იყო თუ არა მსხვერპლი?
მსხვერპლი იყო. ქემერტიდან რომ მოვდიოდით, ცხრამეტიოდე წლის გოგონა დავინახე მკვდარი, ხოლო 5 წუთის შემდეგ ჩვენი თვალით ვნახეთ, როგორ აფეთქდა სახლი და ყველაფერი ჰაერში აყარა.
-რამდენი ოჯახი ცხოვრობდა ქემერტში და დარჩა თუ არა იქ მოსახლეობის რაიმე ნაწილი?
-ქემერტში ცხოვრობდა, დაახლოებით, 400-500 ოჯახი, სოფელში 8 აგვისტომდე მოსახლეობის ნაწილი დარჩენილი იყო,
მაგრამ შემდეგ წითელი ჯვარის დახმარებით გამოვიდნენ სოფლიდან.
რამდენი შვილი გყავთ? რამდენი ადამიანი იყო წამოსვლისას თქვენთან ერთად? ამჟამად რამდენი შვილია თქვენთან ერთად?
-მყავს ოთხი შვილი, ხუთი შვილიშვილი. ამჟამად ჩემთან იმყოფება ორი შვილი და ორი შვილიშვილი; ერთი არის გათხოვილი რუსთავში. ერთი კიდევ იმყოფება საბავშვო ბაღში დინამოსთან.
-გადარჩა თუ არ მოსავალი სოფელში?
-ამ წელს განსაკუთრებით კარგი მოსავალი გვქონდა: კარტოფილი, ვაშლი და ცოტა საზამთროც. მოსავალი როგორ გადაგვირჩებოდა? !სახლი დაგვიწვეს და მოსავალი წაიღეს.
-გაქვთ თუ არა დაბრუნების იმედი?
-დაბრუნების იმედი როგორ გვექნება, იქ უკვე აღარაფერი არაა, მაგრამ საკუთარ სოფელში ყოფნას მაინც არაფერი ჯობია.
-დიდი მადლობა. გისურვებთ, მალე დაბრუნებულიყავით საკუთარ სოფელში!

გამარჯობა. მე ვარ კოტე გაფრინდაშვილი.

ვსწავლობ 1ლ საჯარო სკოლაში. სკოლაში ჩამოვაყალიბეთ გუნდი და დავიწყეთ პროექტ "ჩემი საცხოვრებელი ადგილის" კეთება. ავირჩიეთ შიდა ქართლის ერე-რთი სოფელი ქემერტი, რომელშიც ახლაც რუსეთის ჯარი დგას. ამ სოფლიდან დევნილი ბავშვები ჩვენს სკოლაში სწავლობენ და იდეაც აქედან დაგვებადა. მოვიძიეთ ინფორმაცია ქემერტის შესახებ. ამ კვირაში ჩვენ დევნილებიც მოვინახულეთ. ყვეელაფერი კი ასე იყო: სკოლის შემდეგ ქემერტის ჯგუფის წევრები შევიკრიბეთ და დავგეგმეთ, შემდეგ კვირას დევნილებთან წავსულიყავით. ჩვენი ჯგუფის ხელმძღვანელმა, ინფორმატიკის მასწავლებელმა , ნანა ნოზაძემ, დაგვავალა დევნილებისათვის საჩუქრების შეგროვება.

ჩვენ ისევ შევიკრიბეთ და ერთად გავემართეთ ჩვენი მეგობრის ოჯახისაკენ. და, აი, ჩვენ დევნილებთან ვართ
და ინტერვიუს ბატონ ნუკრი კასრაძეს ვართმევთ, სოფელ ქემერტიდან დევნილს:
-ბატონო ნუკრი, თუ არ შეწუხდებით გვიამბეთ თქვენი ოჯახის შესახებ?
-მე მყავს ცოლი და ორი შვილი და ძალიან მიყვარს ისინი.
-თქვენს წარმოშობაზე რას გვეტყვით?
-მე დავიბადე ქვემო ქართლში, კონკრეტულად, ცხინვალში შემდეგ ქემერტში დავსახლდით მე ძალიან მომწონდა ქემერტის ბუნება.
-მაშინ ქემერტზე ხომ არ გვიამბობთ რამეს?
ქემერტს ორიოდე სიტყვით აღვწერ. ჩათვალეთ, რომ ის, უბრალოდ, სამოთხის პატარა ნაწილია. ზაფხულის ცხელ დღეებს
ხეების სიმწვანესა და ბუნების ლამაზი გარემოს აღწერა შეეუძლებელია.
-როგორ დაიწყო საბრძოლო მოქმედებები?
-მოულოდნელად ქემერტის დაბომბვა დაიწყო. რუსების აგრესიის გამო ჩვენ იქაურობა თითქმის ყველამ დავტოვეთ. იქ არაფერი არ გადარჩა, ხილი კი რუსებმა წაიღეს თბილისში მიტოვეული შენობა უკანონოდ მივითვისეთ. ასე იყო ეს ამბავი
-დიდი მადლობა და დიდი ბოდიში, რომ შეგაწუხეთ!
-არა, რას ამბობთ, დიდი მადლობა ყურადღებისთვის!

ჩვენ ამ ჯერად ინტერვიუს

ვიღებთ ოთარ ლურსმანაშვილისგან, რომელიც სოფელ თამარაშენიდანაა დევნილი.
-გამარჯობა, ბატონო ოთარ. ჩვენ ჩართული ვართ პროექტში ჩემი საცხოვრებელი ადგილი. თუ არ შეგაწუხებთ, ინტერვიუს ჩამორთმევა გვინდა.
-არა რას ამბობთ, დაწყეთ
-წარმოშობით საიდან ხართ, ბატონო ოთარ?
-მე დავიბადე ქალაქ ცხინვალში და ბოლო ოცი წელი თამარაშენში გავატარე.
-თქვენი ოჯახის წევრები?
-მეუღლე, ლილი მაჩაბელი, ვაჟიშვილი, ზურაბ
ლურსმანაშვილი, ქალიშვილი ქეთევან ლურსმანაშვილი და პატარა 5 წლის ანანო, ჩემი შვილიშვილი.
-ომი რომ დაიწყო, თქვენ სად შეაფარეთ თავი და თუ იბომბებოდა სოფელი?
-ღამის 12 საათსა და 20 წუთზე დაიწყო მასიური დაბომბვა ხეობისა. თავი მეზობლის სარდაფში შევაფარეთ, რადგან ჩვენ მიწისქვეშა სარდაფი არ გვქონდა. მეორე დღეს
ჩემი ოჯახის წევრები თბილისში გამოვაცილეთ,
მე და ჩემი ძმა კი იქ დავრჩით. 10 აგვისტოს ხეობაში რუსები შემოიჭრნენ, მათ შორის თამარაშენშიც და ოს მარადიორებს მიეცათ ძარცვის საშუალება. ჩვენი სახლი გადაწვეს-თითქმის არაფერი გადარჩა, რუსებმა კი ხილი
წაიღეს იქ ძალზე რთულ პირობეში მოგვიწია ცხოვრება. რუსმა საოკუპაციო ჯარმა კი იქიდაn გაგვიყვანა თბილისში უკვე დასახლებულები ვიყავით და პრობლემა არ შეგვქმნია.